Normy i zalecenia związane z sieciami komputerowymi

Normy związane z budową sieci komputerowych dotyczą samego okablowania strukturalnego, ale również jego testowania, kanałów telekomunikacyjnych czy administracji infrastrukturą teleinformatyczną w biurowcach.

Pierwsza norma - EIA/TIA 568A - Standardy okablowania strukturalnego budynków (ang. Building Telecommunications Wiring Standards) - została wydana w 1995 r. w USA. Na jej podstawie stworzono wiele norm towarzyszących:

• EIA/TIA 569 Commercial Building Telecommunications for Pathways and Spaces (kanały telekomunikacyjne w biurowcach)
• EIA/TIA 570 Residential Telecommunications Cabling Standard (kanały telekomunikacyjne w budynkach mieszkalnych)
• EIA/TIA 606 The Administration Standard for the Telecommunications Infrastructure of Commercial Building (administracja infrastruktury telekomunikacyjnej w biurowcach)
• EIA/TIA 607 Commercial Building Grounding and Bounding Requirements for Telecommunications (uziemienia w budynkach biurowych)
• TSB 67 Transmission Performance Specification for Field Testing of Unshielded Twisted-Pair Cabling Systems (pomiary systemów okablowania strukturalnego)
• TSB 72 Centralized Optical fiber Cabling Guidelines (scentralizowane okablowanie światłowodowe)
• TSB 75 Horizontal Cabling for Open Office (okablowanie poziome dla biur o zmiennej aranżacji wnętrz)
• TSB 95 Additional Transmission Performance Guidelines for 4-Pair 100W Category 5 Cabling(dodatkowa wydajność transmisji dla okablowania typu skrętka 5. kategorii)

Normy amerykańskie były podstawą utworzenia norm międzynarodowych zatwierdzonych przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ang. International Organization for Standarization - ISO) - ISO/IEC 11801 - oraz norm europejskich określonych w dokumencie EN50173. Normy obowiązujące w Polsce sa implementacją norm europejskich i sa zapisane w dokumentacji PN-EN 50173.

Normy określające parametry okablowania strukturalnego przypisują my odpowiednie kategorie lub klasy. Różnica pomiędzy nimi polega na tym, że kategorie dotyczą jedynie okablowania, a klasa określa wymagania, jakie musi spełniać kompleksowe łącze transmisyjne, złożone z okablowania, osprzętu transmisyjnego, gniazdek itp.

Zestaw klas okablowania strukturalnego przedstawia się następująco:

• Klasa A - pozwala na realizację usług telefonicznych z pasmem częstotliwości do 100kHz
• Klasa B - pozwala na realizację usług telefonicznych oraz usług terminalowych z pasmem częstotliwości do 1MHz
  
• Klasa C (kategoria 3.) - podstawowe usługi sieci lokalnych wykorzystujące pasmo częstotliwości do 16MHz
• Klasa D (kategoria 5.) - dla szybkich sieci lokalnych wykorzystujących pasmo do 100MHz. W roku 1998 powstało rozszerzenie klasy D (zwane też kategorią 5e) definiujące bardziej restrykcyjne wymagania
• Klasa E (kategoria 6.) - realizacja usług w paśmie częstotliwości do 250MHz (dla aplikacji wymagających pasma 200MHz). Okablowanie kategorii 6. jest wykorzystywane w sieci Gigabit Ethernet - wymaga stosowania zmodyfikowanych złączy Rj-45.
• Klasa F (kategoria 7.) - do realizacji usług w paśmie częstotliwości do 600MHz. Wymaga stosowania okablowania podwójnie ekranowanego S-STP (każda para otoczona jest ekranem, dodatkowo występuje ekran obejmujący cztery pary). Dla tej klasy okablowania będzie możliwa realizacja transmisji z szybkością przekraczającą 1Gb/s.

Skrętka

Rodzaje skrętki Norma ISO/IEC 11801:2002 opisuje sposób oznaczania kabli. Norma mówi, że kable powinny posiadać opis w składni xx/yyTP, gdzie yyopisuje pojedynczą parę kabla (np. UTP - para nieekranowana), a oznaczenie xx odnosi się do całości kabla. Przyjmowane przez xx i yy oznaczenia to:

• U - nieekranowane (ang. unshielded)

• F - ekranowane folią (ang. foiled) • S - ekranowane siatką (ang. shielded)

• SF - ekranowane folią i siatką Spotykane konstrukcje kabli

• U/UTP (dawniej UTP) – skrętka nieekranowana

• F/UTP (dawniej FTP) – skrętka foliowana

• U/FTP - skrętka z każdą parą w osobnym ekranie z folii.

• SF/UTP (dawniej STP) – skrętka ekranowana folią i siatką

• S/FTP (dawniej SFTP) – skrętka z każdą parą foliowaną dodatkowo w ekranie z siatki

• SF/FTP (dawniej S-STP) - skrętka z każdą parą foliowaną dodatkowo w ekranie z folii i siatki

Parametry skrętki

Źródło transmisji: elektryczne;

Współpracujące topologie: 10 Mb, 100 Mb i 1 Gb Ethernet, CDDI, ATM;

Maksymalna długość kabla: 100 m;

Minimalna długość kabla: 0,5 m;

Minimalna liczba stacji: 2 na kabel;

Maksymalna liczba stacji: 1024 na segment;

Maksymalna liczba segmentów, dla 10 Mb: 5 powtórzonych segmentów, z których tylko 3 są wypełnione, dla 100Tx i 1 Gb: 2 powtórzone segmenty;

Maksymalna średnica sieci: dla 100 Mb – 205 m, dla 10 Mb – ok. 2000 m;

Maksymalna całkowita długość segmentu: 100 m.

Kabel światłowodowy

Kabel światłowodowy (ang. Optical fiber cable) – kabel zawierający jedno lub więcej włókien szklanychświatła. przewodzących impulsy W telekomunikacji wykorzystuje się zwykle światło podczerwone. Kable utworzone z włókien szklanych są odporne na zakłócenia elektromagnetyczne i mają dużą przepustowość. Przy ich użyciu można osiągać szybkości przesyłania do 100 Gb/s (ok. 12,5 GB/s); najszybsze systemy światłowodowe mogą prowadzić sygnał rzędu kilku Tb/s. Kłopot konstrukcyjny sprawia tylko stosunkowo duży promień zgięcia światłowodu. Musi wynosić on kilka cali, aby było możliwe właściwe wewnętrzne odbijanie i rozchodzenie się światła, a samo włókno nie uległo uszkodzeniu. Włókno światłowodowe jest z reguły pokryte warstwą polimeru. Jest to tak zwane pokrycie pierwotne, zabezpieczające włókno przed wpływem otoczenia. Włókno z pokryciem pierwotnym może być chronione przez kolejne warstwy. Utworzona w ten sposób konstrukcja nosi nazwę kabla światłowodowego.

Kategorie kabli Kable światłowodowe dzieli się na dwie kategorie:

• jednomodowe (SM - single mode)

• gradientowe (MM - multi mode)

• wielomodowe (MM - multi mode) Klasyfikacja ta zależy od grubości włókna, a dokładniej rdzenia, wynikającej z ilości przesyłanych fal (modów) przez żyłę.